สมุนไพรบำรุงร่างกาย ตอนที 1 (สมอง)

สมุนไพรบำรุงร่างกาย ช่วยให้สบาย และมีอายุยืน

ยาบำรุง คือ วัฒนธรรมของคนตะวันออก

เราไม่ได้กินยาเพื่อรักษาโรคอย่างเดียว เแต่เพื่อทำให้การเผาผลาญดีขึ้น เลือดไหลเวียนดีขึ้น ภูมิคุ้มกันดีขึ้น และเพื่อต่อสู้กับสารพิษต่างๆ ที่อยู่ในร่างกาย

ตอนที่ 1 จะเป็นเรื่องสมุนไพรบำรุงสมอง

สมุนไพรที่ขึ้นชื่อว่าช่วยบำรุงสมองตัวแรก ได้แก่ บัวบก มีชื่อ ภาษาอังกฤษว่า Tiger's herb สาเหตุที่ได้ชื่อนี้เพราะมีอยู่ว่า ถ้าเสือได้รับบาดเจ็บมีแผล เสือจะไปกลิ้งไปกลิ้งมาบนต้นบัวบก ที่เลื้อยปกคลุมดินอยู่ รักษาแผลของตน ซึ่งจากการ ศึกษาฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาก็พบว่า สารสกัดบัวบก มีฤทธิ์สมานแผลในหนู ทั้งการกินและการทา ในตำรายาอินเดีย ระบุไว้ว่าบัวบก ทำให้ฉลาด ใช้เป็นยาบำรุงโดยเฉพาะระบบประสาทและเซลล์สมอง มีการศึกษาทางเภสัชวิทยา พบว่า บัวบกช่วยเพิ่มความจำ ลดความเครียด และความอ่อนล้า มีการศึกษา 2 ชิ้นในประเทศอินเดีย พบว่า บัวบกเพิ่มความสามารถในการจำ และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับสมองของเด็กปัญญาอ่อน ต่อมามีนักวิทยาศาสตร์ของแคนาดานำมาวิจัยในหนูทดลอง งานวิจัยชิ้นนี้พบว่า สารสกัดน้ำใบบัวบก ช่วยลดระดับของสารสื่อประสาท (Neurotransmitters) ในสมองและปัสสาวะ ซึ่งมีผลต่อการเรียนรู้ของหนู ขนาดของบัวบกที่แนะนำให้รับประทานต่อวัน คือ ผงบัวบกแห้ง 600 มิลลิกรัม  โดยอาจจะรับประทานบัวบกให้เป็นยาอายุวัฒนะแบบไทยก็คือ ใบบัวบก 1 กำมือ หรือ 1 แก้ว คือ เอาใบบัวบกยัดใส่แก้วพอแน่น ตำหรือปั่นให้ละเอียด เติมน้ำ 1 แก้วคนให้เข้ากัน แล้วกรองกินแต่น้ำ เติมน้ำตาลหรือเกลือ กินครั้งละ 1 แก้ว วันละ 3 ครั้งก่อนอาหาร แต่อย่ากินติต่อกันในปริมาณมาก เป็นเวลานาน ๆ ควรกิน ๆ หยุด ๆ เพราะบัวบกมีรสเย็นจัด อาจทำให้ร่างกายเสียสมดุลได้  ซึ่งบางตำราก็มีการผสม ผงพริกไทย เพื่อแก้ปัญหาความเย็นของบัวบก โดยใช้ผงบัวบก 2 ส่วนผสมกับผงพริกไทย 1 ส่วน ละลายน้ำร้อนกินก่อนนอน ครั้งละครึ่งช้อนชา หรืออย่างในอินเดียบอกว่า ถ้ากินบัวบกวันละ 1-2 ใบเป็นประจำทุกวัน จะช่วยให้จิตใจสดชื่น แจ่มใส ทำให้ความจำดีขึ้น บำรุงประสาทและโลหิต คนในอินเดียบางแคว้นกินใบบัวบกกับนม ถือว่าเป็นยาช่วยให้ความจำดีและช่วยบำรุงร่างกาย

นอกจากบัวบกแล้ว แปะก๊วยก็มีชื่อเสียงในด้านการบำรุงสมองเช่นกัน ว่ากันว่า แปะก๊วยเป็นสมุนไพรที่ขายดีติดอันดับในเยอรมัน ฝรังเศส และสหรัฐอเมริกา การศึกษาในอเมริกา พบว่า แปะก๊วยให้ผลดีในคนที่มีอายุมากกว่า 50 ปี โดยพบว่า แปะก๊วยมีผลเพิ่มความจำในระยะสั้น นอกจากนั้น ยังพบว่า แปะก๊วยมีคุณสมบัติในการต้านอนุมูลอิสระที่สูง แถมยังช่วยลดความหนืดของเกล็ดเลือด ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดไปเลี้ยงสมอง

ข้อมูลจาก หนังสือ สมุนไพร เพื่อชีวิต พิชิต โรคภัย รวบรวมและเรียบเรียงโดย เภสัชกรหญิง ดร. สุภาภรณ์ ปิติพร และ เภสัชกรหญิง ผกากรอง ขวัญข้าว

ภาพ : ปกหนังสือสมุนไพร เพื่อ ชีวิต พิชิต โรคภัย

ปล. ติดตามสมุนไพรบำรุงร่างกาย ตอนต่อ ๆ ไป ได้ที่นี่ ทั้ง สมุนไพรบำรุงตับ บำรุงไต  บำรุงหลอดเลือดและหัวใจ เป็นต้น